El-Battani, 858 yılında Şanlıurfa'nın Harran ilçesinde dünyaya gelmiştir ve 929 yılında Samarra yakınlarındaki Kasr el-Cis kazasında vefat etmiştir. Batılılar tarafından Albategnius veya Albategni olarak bilinen El-Battani, astronomi, astroloji ve matematik alanlarında büyük bir bilim insanı olarak tanınmaktadır.
Jacques Risler'e göre El-Battani, trigonometrinin mucididir. Batılılar, El-Battani'nin kitaplarından yararlanarak trigonometriyi öğrenmişlerdir. Trigonometrik bağlantıların bugün kullanılan şekliyle formüle edilmesi El-Battani'nin eseridir. Sinüs ve kosinüs kavramlarını ilk defa tanımlayan ve kullanan El-Battani, matematik bilimine büyük bir hizmette bulunmuştur.
Trigonometrik formüller binaların yapılmasından köprülerin inşasına, makine parçalarının tasarımına kadar hayatın pek çok alanında kullanılmaktadır. Alman astronom ve matematikçi Prof. Philip Hitti, "Şüphesiz matematik bilginleri tanjant hakkında Battani'den ancak beş asır sonra bilgi sahibi olabildiler." diyerek El-Battani'nin önemini vurgulamıştır.
El-Battani'nin astronomi alanındaki en çok bilinen başarısı, Güneş yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak hesaplamış olmasıdır. Bu inanılmaz derecede doğru ölçüm, bilim dünyasında büyük bir etki yaratmıştır.
El-Battani'nin "Zij" adı verilen astronomik tabloları, Johannes Kepler, Tycho Brahe ve Nicolaus Copernicus gibi Avrupalı astronomlar üzerinde derin bir iz bırakmıştır. Copernicus, "De Revolutionibus Orbium Coelestium" adlı kitabında El-Battani'ye minnettarlığını dile getirmiş ve onun eserlerinden sıkça alıntılar yapmıştır. "Zij", 1116 yılında Plato Tibirnitus tarafından "De Motu Stellarum" adıyla Latinceye çevrilmiş ve Avrupa astronomisinde uzun süre otorite olarak kabul edilmiştir.
El-Battani, Ay ve Güneş tabloları üzerinde yaptığı çalışmalar sırasında, Güneş'in dışmerkez kuvvetinin değiştiğini keşfetmiş ve Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketinin bir eliptik yörünge üzerinde olduğunu gözlemlemiştir. Ayrıca ekinoksların devinim hareketlerinin değerlerini ve ekliptik eğimi doğru bir oranla hesaplamıştır.
Modern astronomi, El-Battani'nin katkılarını takdir etmek adına Ay üzerindeki bir bölgeye onun ismini vererek "Albategnius" adını koymuştur.
El-Battani'nin gelişmiş astronomik tabloları, gök biliminde Batlamyus'un bazı yanlışlarını düzeltmiş ve yeni bilgiler eklemiştir. Zij adlı eseri, 1645 yılında Bologna'da yeniden basılmıştır. Orijinal el yazmaları Vatikan ve Escorial Kütüphanelerinde muhafaza edilmektedir.
El-Battani'nin bilim dünyasına katkıları, yalnızca kendi döneminde değil, sonraki yüzyıllarda da bilim insanlarına ilham vermeye devam etmiştir. Modern trigonometrinin temellerini atan, astronomiye yön veren ve bilime ışık tutan bu büyük deha, insanlık tarihindeki yerini korumaktadır.