YAZIM KURALLARI (Birleşik Sözcüklerin Yazımı)

1. Ses olayına uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
* niçin (ünlü düşmesi)
* birbiri (ünlü düşmesi)
* pazartesi (ünlü düşmesi)
* emretmek (ünlü düşmesi)
* kaynana (ünlü düşmesi)
* keşfetmek (ünlü düşmesi)
* affetmek (ünsüz türemesi)
* hissetmek (ünsüz türemesi)
* zannetmek (ünsüz türemesi)

Not: Ses olayı yoksa sözcükler ayrı yazılır.
* fark etmek
* arz etmek
* yok etmek
* ümit etmek


2. Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır.
* keçiboynuzu
* kuşburnu
* aslanağzı
* civanperçemi
* danaburnu (böcek)
* akbaş (kuş)
* alabacak (at)
* itdirseği (arpacık)
* delibaş
* balıkgözü (halka)
* domuztır­nağı (kanca)
* hanımgöbeği (tatlı)
* ka­dınbudu (köfte)

Not: Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğramazsa bu tür birleşik kelimeler ayrı yazılır.
* kılıç balığı
* at sineği
* Antep fıstığı
* dağ keçisi
* ön söz
* alt yazı
* ön yargı
* çevre yolu
* dil bilgisi


3. İkinci sözcüğü sıfat-fiil eki (-an/-en, -r/-ar/-er/-ır/-ir, -maz/-mez, -mış/-miş) alan sözcükler birleşik yazılır.
* alaybozan
* cankurtaran
* çöpçatan
* dalgakıran
* demirkapan
* gökdelen
* barışsever
* basınçölçer
* baştanımaz
* değerbilmez
* hacıyatmaz
* kadirbilmez
* karıncaezmez
* çokbilmiş

Not: Birinci sözcük sıfat-fiil eki aldığı zaman sözcükler ayrı yazılır.
* tükenmez kalem
* uçan araba
* çalar saat
* güler yüz


4. Somut olarak yer bildirmeyen alt, üst ve üzeri sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
* ayakaltı, bilinçaltı, gözaltı, şuuraltı
* akşamüstü, ayaküstü, bayra­müstü, gerçeküstü, ikindiüstü, olağanüstü, öğleüstü, öğleüzeri, suçüstü, yüzüstü
* akşamüzeri, ayaküzeri


5. Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır.
* güneybatı
* güney­doğu
* kuzeybatı
* kuzeydoğu


6. İki veya daha çok kelimeden oluşmuş il, ilçe, semt vb. yer adları bitişik yazılır.
* Çanakkale
* Gümüşhane
* Acıpayam
* Pınarbaşı
* Şebinkarahisar


7. Her iki ögesi de asıl anlamını koru­duğu hâlde yaygın bir biçimde gelenekleşmiş olarak bitişik yazılan keli­meler:
* Baş sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları: başağırlık, başbakan, başbayan, başçavuş, başeser, başfiyat, başhekim, başhemşire, başkahraman, başkent, başkomutan, başköşe, başmüfettiş, başöğretmen, baş­parmak, başpehlivan, başrol, başsavcı, başyazar vb.

* Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki başı sözüyle oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları: aşçıbaşı, binbaşı, çarkçıbaşı, çeribaşı, ele­başı, mehterbaşı, onbaşı, ustabaşı, yüzbaşı vb.

* Ağa, baba, bey, efendi, hanım, nine vb. sözlerle kurulan birleşik kelime­ler: ağababa, ağabey, beyefendi, efendibaba, hanımanne, hanımefendi, hacıağa, kadınnine, paşababa vb.

* Biraz, birçok, birçoğu, birkaç, birkaçı, birtakım, herhangi, hiçbir, hiç­biri belirsizlik sıfat ve zamirleri de gelenekleşmiş olarak biti­şik yazılır.

* Hane, name, zade kelimeleriyle oluşturulan birleşik kelime­ler bitişik yazılır : çayhane, dershane, kahvehane, yazıhane; beyanname, kanunname, se­yahatname, siyasetname; amcazade, şehzade vb.

* Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik ya­zılır: aşevi, bakımevi, basımevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi, kahveevi, ko­nukevi, orduevi, öğretmenevi, polisevi, yayınevi vb.

* Farsça kurala göre oluşturulan sözler bitişik yazılır: âlemşümul, cihanşümul; darıdünya, ehli­beyit, ehvenişer, erkânıharp, gayrimenkul, gayrimeşru, Kuvayımilliye, Misakımillî, suikast; cürmümeşhut, hamdüsena, hercümerç, hüsnükuruntu, hüsnüniyet vb.

* Arapça kurala göre oluşturulan sözler bitişik yazılır: aliyyülâlâ, ceffelkalem, darülaceze, darülfünun, daüssıla, fevkalade, fevkalbeşer, hıfzıssıhha, hüvelbaki, şey­hülislam, tahtelbahir, tahteşşuur; aleykümselam, Allahualem, bismillah, fenafillah, fisebilillah, hafazanallah, inşallah, maşallah, velhasıl vb.

* Müzikte kullanılan makam adları bitişik yazılır: acembuselik, hisarbuselik, muhayyerkürdi vb.

* Kanunda bitişik geçen veya bitişik olarak tescil ettirilmiş olan kuruluş adları bitişik yazılır: İçişleri, Dışişleri, Genelkurmay, Yükseköğretim Kurulu, Açıköğretim Fakültesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi vb.

* Renk adlarıyla kurulan bitki, hayvan veya hastalık adları bitişik yazılır: akağaç, alacamenekşe, karadut, sarıçiçek; alabalık, beyazsinek, bozayı; aksu, akbasma, mavihastalık, maviküf vb.